HISTORIA ZGROMADZENIA

Najpierw powstało męskie Zgromadzenie Zmartwychwstania Pańskiego. Jego korzenie sięgają wielkiej emigracji po upadku powstania listopadowego, gdy wielu wybitnych Polaków znalazło się w Paryżu. Niektórzy zrozumieli, że zmalały szanse na odzyskanie niepodległości drogą zbrojnego powstania, ale jest nadzieja na ratowanie Polski przez pracę nad moralnym odrodzeniem narodu. Adam Mickiewicz wypowiedział znamienne słowa opotrzebie nowego zakonu i wskazał, że założy go Bogdan Jański, świecki apostoł emigracji.

Duchowe oblicze dziełu nadał Jański i jego pierwsi współbracia, którzy później przyjęli święcenia kapłańskie: Hieronim Kajsiewicz i Piotr Semenenko. Pierwsza wspólnota, tzw. Domek Jańskiego, została zainicjowana w Środę Popielcową, 17 lutego 1836 r. w Paryżu. Nazwa zgromadzenia pochodzi od faktu, że w niedzielę wielkanocną, 27 marca 1842 r. Semenenko, Kajsiewicz i pięciu współbraci złożyło pierwsze śluby zakonne w katakumbach św. Sebastiana w Rzymie.

W myśli Bożej była także żeńska gałąź Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, która powstała pół wieku później. Do tego zadania Bóg powołał matkę i córkę: Celinę i Jadwigę Borzęckie, co pozostaje fenomenem w historii Kościoła.

42-letnia wdowa, Celina Borzęcka z córkami: Celką i Jadwigą w październiku 1875 r. przybyła do Rzymu. Tutaj, w kościele św. Klaudiusza spotkała O. Piotra Semenenko, współzałożyciela i generała Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców. O. Piotr stał się kierownikiem duchowym w realizacji powołania zakonnego, odkrytego przez Celinę w młodości. Młodsza córka, Jadwiga, w dniu 25 marca 1881 r., po rekolekcjach pod kierunkiem O. Piotra, wypowiedziała swoje „Fiat”, decydując się na pomoc matce w zakładaniu nowej rodziny zakonnej. 24 grudnia 1882 r. Celina z Jadwigą i jedną kandydatką rozpoczęły życie wspólne przy Via in Arcione 88. Tak rozpoczęła się duchowa wędrówka ku powstaniu Sióstr Zmartwychwstanek.

Przez 11 lat O. Piotr Semenenko formował Celinę i Jadwigę Borzęckie oraz pierwsze kandydatki, przekazując im zasady duchowości zmartwychwstańskiej. Siostry u boku bratniego zgromadzenia miały podjąć pracę nad religijno-moralnym odrodzeniem społeczeństwa, przez formację dziewcząt i kobiet, by w ten sposób przyczynić się do odnowy rodziny. O. Semenenko zmarł jednak przed oficjalnym zaistnieniem Zgromadzenia w Kościele, 18 listopada 1886 r. Narodziło się ono bowiem 6 stycznia 1891 r. przy Via Veneto 95 w Rzymie. Tego dnia Matka Celina i Matka Jadwiga ubrały habity i złożyły śluby wieczyste, a trzy inne siostry złożyły pierwsze śluby.

Pierwsza wspólnota Zgromadzenia uformowała się w Rzymie. Następnie, 27 października 1891 r. powstała pierwsza placówka na ziemiach polskich, w Kętach, gdzie Matka Celina założyła także nowicjat. W 1900 r. kupiono teren pod budowę domu generalnego przy Via Marcantonio Colonna 52, który został poświęcony 17 października 1902 r. i istnieje do dzisiaj jako „Casa Madre”.

W 1893 r. Matka Celina zapoczątkowała stowarzyszenie kobiet żyjących duchowością paschalną w świecie i współpracujących z siostrami, które początkowo nazywano Siostrami Zjednoczonymi, a obecnie Apostołkami Zmartwychwstania. Pierwszą siostrą zjednoczoną była Gabriela Wrotnowska, przyjaciółka i dobrodziejka Matki Celiny, mieszkająca w Łękach niedaleko Kęt.

Matka Celina dobrze rozumiała misyjność Kościoła i choć na początku było niewiele sióstr, posyłała je do pracy apostolskiej daleko. W listopadzie 1896 r. pojechała z trzema siostrami do Bułgarii, by otworzyć dom misyjny w Malko Tirnowo, a 1900 r. posłała siostry do Stanów Zjednoczonych. Za jej czasów powstały też placówki w zaborze rosyjskim, gdzie siostry musiały chodzić w stroju świeckim: w Częstochowie – w lipcu 1899 r. i w Warszawie – w lipcu 1903 r.

W 1905 r. Założycielki wraz z siostrami dziękowały Bogu za Decretum laudis, który był pierwszym zatwierdzeniem Zgromadzenia. Na jego definitywne zatwierdzenie, a także Konstytucji trzeba było zaczekać do 17 lipca 1923 r.

Matki Założycielki wspierały się wzajemnie i uzupełniały w dziele rozwoju Zgromadzenia. Matka Jadwiga była nadzieją swej matki. W jej ręce Matka Celina pragnęła przekazać ster Zgromadzenia. Stało się jednak inaczej, gdyż dziwnym zrządzeniem Bożym jako pierwsza odeszła do wieczności Matka Jadwiga. Zmarła nagle w Kętach 27 września 1906 r., mając 43 lata. Matka Celina zmarła 26 października 1913 r. w Krakowie i została pochowana obok swej córki, w grobowcu Zgromadzenia, na kęckim cmentarzu.

Po śmierci Założycielek, Zgromadzenie rozwijało się dalej. 15 sierpnia 1928 r. nastąpił pierwszy podział Zgromadzenia. Powstała prowincja polska oraz dwie prowincje amerykańskie: zachodnia (chicagowska) i wschodnia (nowojorska). 21 listopada 1937 r., prowincja polska podzieliła się na dwie prowincje: poznańską i warszawską. Następnego dnia miało miejsce inne ważne wydarzenie: ekshumacja i przeniesienie doczesnych szczątków Matek Założycielek z cmentarza w Kętach do krypty pod kaplicą klasztoru kęckiego.

W czasie II wojny światowej ucierpiały placówki Zgromadzenia w Polsce i we Włoszech, zwłaszcza pod względem osobowym i materialnym. Z wydatną pomocą, szczególnie siostrom w Polsce pośpieszyły prowincje amerykańskie. Po niedługim powstały placówki Zgromadzenia w innych częściach świata: w 1951 r. – w Anglii i Kanadzie, w 1952 r. – w Australii, w 1961 r. – w Argentynie. Siostry rozpoczynały tam swoje apostolstwo od pracy wśród Polonii, podejmując także opiekę nad sierotami wojennymi.

W Zgromadzeniu i poza nim istniało przekonanie o świętości jego Matek Założycielek. Rozpoczęcie ich procesu beatyfikacyjnego nastąpiło za zachętą papieża Piusa XII, wyrażoną w styczniu 1942 r. Choć proces Matki Celiny, ze względu na jej śmierć w Krakowie, powinien się rozpocząć na terenie diecezji krakowskiej, Ojciec Święty udzielił przywileju, by procesy Matek prowadzono w Rzymie. Pracowały też trybunały w Krakowie i Chicago. Po procesach informacyjnych, w czasie pontyfikatu papieża Pawła VI odbyły się procesy apostolskie. Starano się, by nie oddzielać w czasie procesów obydwu Matek, gdyż papież zwraca uwagę na ten niezwykły w dziejach nowożytnych Kościoła fakt, że matka z córką wspólnie założyły zgromadzenie zakonne. Tak więc proces apostolski sługi Bożej Matki Celiny zakończono 29 grudnia 1967 r. w Rzymie, a Matki Jadwigi 17 lutego 1968 r. Podobnie było z dekretami o heroiczności cnót, które podpisał papież Jan Paweł II w tym samym, 1982 r., dla Matki Celiny, 11 lutego, a dla Matki Jadwigi, 17 grudnia.

6 stycznia 1991 r. Zgromadzenie obchodziło 100-lecie istnienia w Kościele. Osiem lat później, 13 czerwca 1999 r. radowało się pierwszą beatyfikacją S. Alicji Kotowskiej, w gronie 108 męczenników II wojny światowej, która oddała życie za wiarę i Ojczyznę 11 listopada 1939 r.

W 1993 r. powstał dom kontemplacyjny w Grottaferrata, oddalonym 30 km od Rzymu, w którym siostry pełnią apostolstwo modlitwy i ofiary w intencjach Zgromadzenia, Kościoła oraz świata.

3 kwietnia 2001 r. miała miejsce ekshumacja i przeniesienie szczątków Matek Założycielek z krypty pod kaplicą klasztoru kęckiego do sarkofagu w kościele parafialnym p.w. Świętych Małgorzaty i Katarzyny w Kętach. Tego dnia w sensie duchowym został zapoczątkowany proces dotyczący domniemanego uzdrowienia za wstawiennictwem Matki Celiny, które miało miejsce w lipcu 1999 r. Uzdrowienia doznał Andrzej Mecherzyński-Wiktor, prawnuk Matki Celiny w piątym pokoleniu. Proces w tej sprawie został przeprowadzony w 2002 r. w Krakowie, a następnie w Rzymie. Dnia 16 grudnia 2006 r. Ojciec Święty Benedykt XVI podpisał dekret zatwierdzający cud.

Beatyfikacja Matki Celiny odbyła się 27 października 2007 r. w Rzymie, w Papieskiej Bazylice św. Jana na Lateranie. Ufamy, że Zgromadzenie będzie mogło radować się niebawem kanonizacją Matki Celiny i beatyfikacją Matki Jadwigi.

Obecnie domy Zgromadzenia znajdują się w Polsce, w Stanach Zjednoczonych, na Białorusi, we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Argentynie, Australii oraz Tanzanii, gdzie siostry rozpoczęły pracę w grudniu 2006 r. w Buturu – Musoma i w styczniu 2016 r. – w Dar es Salaam.